Werken als justitieel Verpleegkundige

Als verpleegkundige in de bajes

Werken als justitieel verpleegkundige via Be Well

Jarenlang werkte Hayat als verpleegkundige en zorgmanager, maar de energie raakte op. Toen kwam Be Well op haar pad, waardoor ze een heel andere richting opging. Een richting die ze, in eerste instantie, nooit achter zichzelf had gezocht. “Tijdens de meeloopdag wist ik het meteen. Hier moest ik zijn!” 

“Laatst kwam een meisje aan in haar rolstoel. Ik vroeg: ‘voor wie ben jij hier?’ Ze kwam voor de dokter. Dus ik liep naar de dokter en vroeg of hij inderdaad een afspraak had. Dat was zo, dus wilde ik haar naar binnen sturen. Maar terug aangekomen, zag ik dat ze in mijn spreekkamer was, in plaats van op de gang waar ik haar had achtergelaten. ‘Wat doe jij hier? Jij mag hier helemaal niet zijn!’, zei ik. Ze schrok en zei: ‘dat weet ik. Ik was onrustig’. Ze wilde rustig wegrollen, maar ik dacht, wacht eens even, hier klopt iets niet! Ik vroeg haar of ze iets gepakt had. Ze zei van niet. Ik nogmaals: ‘Eerlijk zeggen, wat heb jij gepakt?’ Ik voelde me net zo’n kleuterjuf. Maar nee, ze had niks gepakt, zei ze. Ik vertrouwde het voor geen cent, dus belde ik naar haar afdeling met het verzoek haar nogmaals te ondervragen. Daar zeiden ze: ‘of je geeft nu terug wat je gepakt hebt, of we halen de cel leeg en we komen er dan achter. Dan heb je een groter probleem.’ Ze overhandigde een schaar. Moraal van het verhaal: bij dit werk moet je oplettend zijn! Ik was maar heel kort weg en de deur was gewoon dicht. Ik had ‘m op slot moeten doen. Daar heb ik van geleerd. Maar goed, als je werkt in de gevangenis maak je elke dag een hoop mee. Je weet nooit hoe de dag zal lopen, dat is elke keer weer een verrassing. Dat vind ik zo leuk!”

“Ik wist vooral wat ik niet wilde”
“Ik werkte in de ouderenzorg, eerst als verpleegkundige, later als manager. Maar na anderhalf jaar als manager, merkte ik dat de functie niet bij me paste. Als Manager val je buiten het team. Ik miste die andere rol ín het team. Ik wilde niet medewerkers een zesde keer aanspreken dat ze te laat waren. Ook was mijn team vrij negatief ingesteld. Het voelde een beetje als trekken aan een dood paard. Een team aan de gang krijgen, mensen motiveren, het voelde niet meer als mijn functie. Ik kreeg er geen energie meer van. Maar wat dan wel? Ik had geen idee en wist vooral wat ik niet wilde: niet meer aan bed, niet in een ziekenhuis, niet echt op een werkvloer in de zorg, niet onregelmatig werken. Buiten de zorg paste voor mijn gevoel ook niet.”

Het echte luisteren
“Nadat ik, uit nieuwsgierigheid, mijn status op LinkedIn aanpaste, stroomden de reacties binnen. Er was maar één waarop ik reageerde: die van Be Well. Het voelde persoonlijk. Ook de gesprekken die volgden met Be Well waren heel persoonlijk. Er werd echt geluisterd naar wat ik wilde. Ik weet heus wel hoe de markt is voor de zorg, er is onwijs veel vraag. Dat persoonlijke, dat er echt geluisterd werd, de betrokkenheid, het minder formele, dat trok me aan. In plaats van dat je gewoon een poppetje bent waarmee een opdracht opgevuld kan worden. Toen tijdens een gesprek de functie van justitieel verpleegkundige benoemd werd, zei ik: ‘nee, dit is het niet.’ Maar er werd zo enthousiast verteld over de functie dat het aanstekelijk werkte. Het werd heel beeldend en levendig, waardoor ik toch graag een kijkje wilde gaan nemen.”

Eerste indrukken
“Tijdens de meeloopdag was ik vrijwel meteen om. Dat nieuwe, dat alles op slot was, de beveiliging, dat maakte indruk. Ook was de medewerker die me rondleidde ontzettend leuk. Ik deed mee met een spreekuur en merkte de vrijheid die je had. Ook kon je het werk inschatten naar je eigen kunnen. Wist je het niet, dan had je de back-up van een dokter. Het voelde echt heel goed! Dit was het! Ik heb direct mijn andere sollicitaties afgezegd.”

“In de vrouwengevangenis keek ik mijn ogen uit, maar nog meer toen ik de eerste keer ging uithelpen in de mannengevangenis. Dat is echt een bajes, net als in films. Je weet wel, twee verdiepingen met zo’n hele lange gang en aan beide kanten allemaal deuren. Je ziet de mannen dan zo aan het hek hangen en ze roepen je nog net niet na, maar je voelt dat alle ogen op je zijn gericht. Het is daar zo imponerend. Bij de vrouwen is het anders, wat meer open. Je hebt er verschillende gebouwen waar je naartoe kan en het is middenin de natuur. De vrouwen zijn vrijer, ze hebben bijvoorbeeld toegang tot een gedeelte dat ‘het klooster’ heet. Hier hebben ze hun vrijheid. Verder ligt het veiligheidsniveau lager bij de vrouwen. Er zitten zeker grote boeven hoor, maar over het algemeen ze zijn iets minder agressief. Bij de mannen zitten de iso’s vaker vol.”

De medische dienst
“In de gevangenis werken wij, de verpleegkundigen, samen met de administratie, psychologen, en de huisarts. Dat is samen de medische dienst. Wie binnenkomt in de gevangenis, moet verplicht langs de medische dienst. Wij, de verpleegkundigen, nemen dan een soort amnese af, allemaal vragen over onder andere hun gezondheid, lichamelijke en mentale klachten, drugsgebruik, infecties of een mogelijke zwangerschap. Aan de hand van acties die hieruit komen, zetten we de zorg uit. We maken bijvoorbeeld een aanmelding bij een psycholoog als dat nodig is. En eigenlijk alle zorg eromheen organiseren wij.

Ook houden wij de spreekuren. Daar mogen de gevangenen zichzelf voor inschrijven. Dan komen ze naar ons toe en wat wij kunnen behandelen, behandelen we zelf. Je kan het vergelijken met alles wat je bij de Kruidvat kan kopen, dat mogen wij voorschrijven. Dus stel iemand heeft last van haar maag of een voetschimmel, dan lossen wij het op. Wordt het te complex, dan plannen we meteen een afspraak in bij de dokter.”

Eigen regie, verantwoordelijkheid, organiseren
“Het leuke aan het werk vind ik de eigen regie, de verantwoordelijkheid en het organiserende. Dat is precies waar ik naar op zoek was. Hoeveel mensen bij ons op spreekuur langskomen, verschilt per dag. De meesten komen heel graag langs, maar ze mogen zich maar één keer per week inschrijven. De bedoeling is een gesprek te beperken tot 5 minuten, maar dat lukt zelden. Er zijn gevangenen die elke week bij ons op bezoek komen. Sommigen hebben de zorg nodig, denken het nodig te hebben of er zijn ook mensen die op straat leven. Zij willen eenmaal in de gevangenis van alle faciliteiten gebruikmaken.

Scherp blijven
“De gevangenen zelf zijn echt heel interessant. Je komt van alles tegen. Sommigen komen elke week door de draaideur. Ze stelen bijvoorbeeld keer op keer iets, waardoor ze steeds, een aantal dagen na ontslag, weer bij ons zijn. Maar je hebt ook mensen die de zware delicten gepleegd hebben, zoals een moord. Elk kaliber zit er wel tussen, maar tegen ons zijn ze heel aardig. Ze hebben iets van ons nodig, dat merk je duidelijk. Maar als ze het niet eens zijn met je, dan laten ze zich ook echt horen. Dan moet je heel duidelijk zijn en bij je standpunt blijven. Laatst was er iemand die overgeplaatst was vanuit een andere gevangenis. Ze zei dat ze een extra kussen mocht, dat dat in die gevangenis besproken was. Ik zei: ‘dat staat niet in het dossier’. Zij: Jawel, de dokter heeft dat met mij afgesproken.’ Vervolgens draaide ik mijn scherm naar haar toe om samen te kijken. Er stond: huisarts ziet geen indicatie voor extra kussen. Het is dus belangrijk om altijd het dossier erbij te halen en echt alles vast te leggen! Want echt, de gevangenen zijn heel gehaaid en bespelen je enorm, als ze de kans krijgen.”


Luisteren naar gevoel
“Veilig voel ik me eigenlijk altijd wel. De gevangenis is echt een veilige plek om te werken, gezien de hoeveelheid beveiliging. Je hoeft maar op een knop te drukken en de bewakers staan al bij je. Wel zijn er soms situaties waarin je voelt dat je even anders moet gaan staan en afstand moet nemen, omdat je het niet vertrouwt. In de gevangenis heb ik dan ook geleerd om meer naar mijn gevoel te luisteren dat ik bij iemand krijg. Wekt iemand een bepaald gevoel bij me op, dan luister en handel ik daar direct naar. Er zitten types tussen waarbij je extra alert moet zijn. Maar ook zeker als iemand al langer aanwezig is, en je deze persoon beter leert kennen, is het belangrijk om scherp te blijven. Vooral niet dat onderliggende gevoel gaan verwaarlozen of negeren.”

Van baan switchen in de zorg? Be Well Zorgprofessionals helpt jou hierbij!

Zo blij!
“Ik vind mijn werk en collega’s echt zo leuk! Het kan eigenlijk niet beter. Daar heb ik Be Well aan te danken. Zonder hen was ik nooit hier terecht gekomen. Tijdens het jaar werken via Be Well, was ik met mijn hoofd echt al in de gevangenis. Ik wist gelijk dat dit mijn plek was. Maar dat wil niet zeggen dat ik mijn tijd bij Be Well niet heb gewaardeerd. Sterker nog, ik vond Be Well zo attent! Met de feestdagen bijvoorbeeld, oh, en ik kreeg zo iets leuks voor mijn verjaardag! Dat jullie het kerstpakket persoonlijk kwamen brengen, dat vond ik ook heel lief! Er werd steeds op een attente manier aan me gedacht, dat vond ik heel speciaal en heb ik nooit eerder gehad op die manier. Be Well heeft me echt 100% geholpen. Ik ben zo blij dat ik net op dát bericht gereageerd heb!”



Marjolein was jarenlang verpleegkundige, maar wilde even helemaal iets anders. Lees meer over haar verrassende loopbaan.