“Drama, maandagochtend wordt een jongen op straat gezet door een zorgaanbieder, omdat hij niet meer te hanteren is, zag ik in mijn mailbox. Ik ben trots dat ik bij een organisatie werk, waarbij ik zonder na te denken kan zeggen dat wij het direct oppakken. Want dat kan gewoon niet; geen kind op straat! Dat zit er hier wel ingeramd. Dat is iets waarvoor we vanuit het hele land worden opgezocht”, vertelt Pieke Houben, Coördinator van de Mutsaersstichting. “Ja, ook als het heel ingewikkeld wordt, dan verkopen wij niet zomaar een nee”, reageert Teamcoördinator Shenna Werson. “We werken vanuit het gedachtengoed dat ieder kind en ieder gezin een kans verdient. We kijken naar mogelijkheden in plaats van moeilijkheden. De antwoorden zoeken we niet alleen in trajecten en programma’s die al klaarliggen. We kijken aan de voorkant naar wat er nodig is. Wat staat er al aan aanbod en waar moeten we bijschaven om het reëel te maken? Vervolgens komen we met alternatieve constructies.”

Honden horen óók bij het gezin!
“Laatst hadden we een enorm getraumatiseerd meisje met suïcidale klachten. Ze had een intensief programma nodig met dagelijkse traumatherapie, gecombineerd met boksen en exposure (het trauma aangaan). We wisten dat dit haar erg kwetsbaar zou maken. Het meisje verbleef bij haar ouders, maar we vonden het risico te groot om haar in kwetsbare staat naar huis te laten gaan. Daarom bedachten we een speciale constructie, waarbij we van dag tot dag bekeken of ze wel of niet naar huis kon, om zo haar veiligheid te waarborgen. Het begon als een ambulant traject, vervolgens werd ze kort klinisch opgenomen, om erna weer terug te gaan naar het ambulante traject. Dat geluk hebben we binnen onze organisatie; we kunnen op- en afschalen in zorgzwaarte en binnen de regio’s. En hoe lastig het soms ook lijkt, we zoeken altijd naar manieren om het toch te realiseren”, zegt Shenna. Dit bevestigt Pieke graag. Maar niet elke oplossing hoeft even ingewikkeld te zijn. “We hebben nu twee van die vriendelijke bakbeesten op het terrein. Want we hebben ook gezinsopnames. En tja, honden horen soms ook bij het gezin. Dat was een drempel om ergens anders geholpen te worden, maar in deze casus vonden wij het nodig om daarin tegemoet te komen.”

Ouders met eigen bagage  
Wat ze beiden erg tof vinden, zijn de gezinsopnames. Shenna: “Je ziet dat het probleem van het kind meestal niet op zichzelf staat; het is onderdeel van systeemproblematiek. Daarom behandelen we vanuit die visie. Als wij een kind behandelen, is de insteek altijd dat de ouders een belangrijke rol spelen in die behandeling. Vaak zie je dat de ouders zelf getraumatiseerd zijn, waardoor ze in de opvoeding tegen problemen aanlopen. Ze lopen met eigen bagage, wat het lastiger maakt er voor hun kind te zijn of met het gedrag om te gaan. Onze doelstelling is om opnames van kinderen steeds verder terug te dringen en meer zorg thuis te bieden. Ouders kunnen dan ambulant meegenomen worden in die behandelingen. Maar op een bepaald moment moeten ze weer samenkomen en opbouwen. Als je het hele gezin meteen klinisch opneemt, zie je de dynamiek die ze samen hebben. Je kan direct inspelen op wat ze als gezin nodig hebben en meer gericht werken, met een kortere opnameduur. Mijn ideaalplaatje is dat we veel meer gezinnen in zijn geheel opnemen in plaats van de kinderen uit de gezinnen te halen, zeker bij de jongere kinderen. Die verdeling zou ik de komende jaren graag zien verschuiven. Dus op de eerste plaats minder opnames, maar komt er toch een opname, dan bij voorkeur een gezinsopname of een met rooming-in van ouders. Daar doen we ons best voor, maar dit vraagt ook de inzet van het gezin zelf.”

Weinig wat niet kan
“Als je graag dé psychiater of dé klinisch psycholoog wilt zijn, en als je op basis van jouw titel bepaald ontzag wilt krijgen van collega’s, dan zit je hier verkeerd. Bij ons ben je niet meer of minder. We zijn gelijkwaardig, sparren samen en zijn ontvankelijk voor de ideeën van anderen. Natuurlijk heeft iedereen zijn eigen verantwoordelijkheden”, zegt Pieke. Shenna vertelt verder over de Mutsaersstichting: “We zijn een platte organisatie, we hebben dus niet allemaal teamleiders- en hoofden. Dit vraagt van onze mensen dat ze er écht zijn, weten waarvoor ze staan, waar ze naartoe willen en wat ze kunnen bijdragen. Je past hier als zorgprofessional, of je past hier niet. Dat hangt samen met een stukje eigen initiatief. Verwacht niet dat we je er continue bij betrekken. Kom zelf met creatieve oplossingen en laat weten wat jij wilt. Dan merk je snel genoeg dat er weinig niet kan binnen onze organisatie.” Pieke stemt in: “Ja, sommige mensen hebben graag strakke kaders waarbinnen ze moeten werken. Hier zijn wel kaders, maar die zijn vrij breed. Er is veel ruimte om die kaders zelf in te richten. Er zijn bedrijven waar je 50 minuutjes een gesprek hebt, alles rapporteert en dan staat de volgende er weer. Hier beheers je je eigen agenda en krijg je mogelijkheden voor out of the box behandelingen. Maar die ruimte moet je wel pakken en kunnen hanteren.”

Opzoek naar schatkistjes
“Door de ruimte die we geven voor het ontwikkelen en benutten van talenten, kunnen we hulp en aanbod neerzetten die op maat gemaakt is. Belangrijk daarbij is het aantrekken van de juiste zorgprofessionals met de – voor ons – juiste drive”, zegt Shenna. Pieke vertelt verder over de gedreven mensen binnen de organisatie. “Onlangs werkten twee collega’s een eigen therapievorm, Adventure Therapy, verder uit, waar zij vervolgens een boek over schreven. Iemand anders schreef mee met het Anna Freud Center aan een boek over Mentalization Based Treatment. Dit doen ze vanuit hun eigen drive en ik vind het heel bijzonder dat we dat soort mensen met dat niveau erbij hebben!” Shenna: “Dat zie je ook op kleinere schaal. Een Sociotherapeut pakt bijvoorbeeld het boksen op buiten de groep. En in die hele bulk medewerkers, zitten zo veel die vanuit hun hobby’s en interesses iets extra’s betekenen, los van hun core business. Dat is ontzettend waardevol!” Pieke: “Ken je Geocaching? Dan ga je met GPS opzoek naar kleine ‘schatkistjes’ op bepaalde locaties. Een collega heeft dat bij ons in de bossen aangelegd en loopt die route vaker met de kinderen. Leuk toch!”

Humor in de chaos
“Kenmerkend binnen onze organisatie is de humor. Die heb je gewoon nodig in alle chaos en hectiek. Want als je het te serieus neemt, dan heb je het zwaar. Je moet hard bikkelen en het is vaak ingewikkelde casuïstiek. Maar in the heat of the moment komt er dan een grap tussendoor, zo eentje waarvan je denkt: zei iemand dat hardop? Dat maakt het weer draagbaar”, zegt Shenna. Ook Pieke vertelt over wat kenmerkend is aan de Mutsaersstichting: “We zijn innovatief, creatief in het neerzetten van nieuw aanbod en in het combineren van meerdere zorgvormen. Iedereen heeft de sterkste drive om de moeilijkste cliënten een plek te bieden. Een argument als dit is te zwaar of complex, dat is een hele grote no go. Maar er is ook zo’n stevige verbondenheid. Als je het lastig hebt, of als er iets gebeurt, dan staat iedereen voor je klaar. Die werksfeer, die moet bij je passen. Maar als je matcht met onze organisatie, dan gaan we ook heel ver. We hebben een enorm uitgebreid opleidingsaanbod – van bijscholingen tot beroepsopleidingen; je krijgt alle kansen. Iemand hier is bijvoorbeeld hartstikke goed in haar werk. Nu gaat ze zich omscholen tot HBO-verpleegkundige en vervolgens tot Verpleegkundig Specialist. Een vijfjarig traject dat we graag met haar aangaan, omdat ze zo goed binnen de organisatie en functie past.” Shenna: “Veel medewerkers zijn ooit gestart op de groepen, en werken inmiddels als Systeemtherapeut of Orthopedagoog-Generalist. En neem Be Well collega, Frank Gerbers. Hij startte als zzp Sociotherapeut, maar treedt per september vast in dienst bij de Mutsaersstichting. Hij gaat de opleiding tot Verpleegkundige volgen. Je krijgt hier dus echt alle kansen, maar nogmaals, je moet ze wel zelf aangrijpen.”

Mutsaersstichting is een fullservice centrum actief in de jeugdzorg. De stichting biedt jeugdhulpverlening, GGZ, Welzijn én onderwijs op verschillende locaties in Noord- en Midden-Limburg en Brabant. Alle zorg is in huis om de meest ingewikkelde casuïstiek in de jeugdzorg te kunnen aanpakken. Door de multidisciplinaire benadering is de organisatie sterk in vroeginterventies. In snelle, pragmatische en oplossingsgerichte hulp aan kinderen en jongeren met een verstoorde ontwikkeling en aan hun ouders. Maar ook aan gezinnen en slachtoffers en daders van huiselijk geweld. Be Well heeft al een aantal jaren een succesvolle samenwerking met de stichting en draagt bij aan het plaatsen van professionals in de zorg.